Bu yazımızda kanatlı kümeslerinin en temel ekipmanlarından birisi olan ‘’tünek’’ hakkında birkaç detay ve bilgi vermeye çalışacağım.
Geleneksel tavuk yetiştiricilerini çocukluğumuzdan hepimiz hatırlarız günlük taze yumurta yiyebilmek, icab ettiğinde tavuk eti yiyebilmek için evlerimizin bahçesinde beslenen tavuklar.
Derme çatma inşaa edilmiş kuytu bir kümes. Çoğu zaman birkaç tahta üzerine su geçirmesin diye uygun ölçüde bir naylon serilir kapısı da çoğunlukla açıktır.
İnşa edilmiş bu yazlık pratik kümes kışın gerektiğinde çepe çevre branda ile örtülür ve tam donanımlı bir çadır imajı kolayca oluşturulurdu.
Bu 4 mevsim kümeslerin yegane amacı gece uykusu ve yumurtlama yeri olarak kullanılmasıdır bu rahat bahçe kümesi hayvanları gün doğunca kümesten kaçar gibi çıkar gün batımında usulca kümese geri dönerlerdi.
Tavukların yumurta yapmaları için alıştırıldıkları yere dergimizin de ismi olan ‘’folluk’’ denir birde ikincil en temel ekipman olan geleneksel kümeslerde genelde fasulye sırığından yapma olan ‘’tünek’’ler vardır.
Kümes ve kafes hayvanlarının uyku yatağı diyebiliriz malum ilgi alanımız süs tavukları onlar için tüneklerin önemi ve manası üzerinde birkaç detay yazmak istiyorum.
En basit hali ile tünek tavuklarımızın kendisini güvende hissettiği sağlık köşesidir.
Tünek nedir, neden gereklidir, ebatları nasıldır, yerden yüksekliği nasıl olmalıdır, tünek olmaması herhangi bir sorun teşkil eder mi diye bu soruların cevaplarını birkaç değerli üretici dostumuz ile sosyal medya üzerinden değerlendirdik.
Modern kümeslerde kullanılan zemin zeolit uygulamaları, plastik altlıklar tünek kullanımını neredeyse unutturdu.
Süs tavuğu veya hobi kümeslerinde de üst seviyede değerli ve pahalı hayvanlar beslendiği için son teknoloji bakım sistemleri neyi gerektiriyorsa esirgemeden o uygulanır.
Son teknoloji sistemler işlerimizi kolaylaştırsa da geleneksel ekipmanları önemsememiz gerektiğini düşünüyorum.
Konu ile alakalı olmasa da gün doğmadan tavuklara salınma imkanı sununuz konu dışı tavsiyeler arasında kum, kül veya toprak banyosu köşesi bahçenin bir köşesinde muhakkak olsun daha mutlu ve sağlıklı hayvanlarınız olduğunu görecekseniz burada temel felsefe onların doğal yaşamlarında sürdürdükleri hayata yakın bir yaşama imkanı sunmamız gerektiğidir ‘’Tünek’’ her kümeste olmazsa olmaz temel bir ihtiyaçtır.
Tünek hakkında teknik ve tecrübe esaslı bir kaç detay yazmak gerekirse;
• Beslediğiniz tavuk ırkının büyüklüğüne göre yerden yüksekliğini hesaplayınız dev ağır ırklar yerden zıplama ve sıçramada oldukça zorlanırlar iri ırklar için yerden 30cm yükseklik çoğunluğun mutabık kaldığı bir ölçüdür daha minik ve ufak ırklar için de ölçü hayvanların tırmanma yada sıçrama kabiliyetlerine göre olmalıdır.
• Tünek kalınlığı beslediğiniz tavuk ırkının ayak büyüklüğüne göre genişlikte ve mümkünse oval olmalıdır bu bağlamda annelerimizin kullandığı fasulye sırıkları en doğru ve isabetli seçimdir.
• Tünek kullanımı civcivlikten itibaren alıştırılarak olmalıdır.
• Tünekler yere paralel konumlandırılmalıdır duvara veya bir yere yan yaslanmış hayvanların üzerine çıktığında yan duracağı şekilde olmamalıdır.
• Tünekler hayvanlarımızın pençe kavraması ile daha güvende uyuma ve dinlenme sağladığı yerlerdir.
• Tünek gece biti saldırılarını zorlaştırır bit ile mücadelede ilaçlama ve sonuç açısından kolaylık sağlar.
• Tünek tavuklarımızın kanat
, ayak ve genel sağlığı açısından tamamlayıcı bir ihtiyaç ekipmanıdır.
• Ülkemiz de bazı yörelerde dut ağacının bit kovucu özelliği olduğuna inanıldığı için tünekler dut dal ve sırıklarından yapılmaktadır bu denemeye değer bir ihtimaldir.
Faydalı bir bilgilendirme olduğunu umuyorum herkese bereketli ve şanslı bir üretim sezonu dilerim.
Sevgiler
Abika Brahma Kümesi